პერსონალური მონაცემების დაცვის უფლებასა და ინფორმაციის თავისუფლებას შორის ბალანსი

პერსონალურ მონაცემთა დაცვის მიზანია, უზრუნველყოს ინდივიდთან დაკავშირებული ინფორმაციის კონფიდენციალურობა. პეროსონალურ მონაცემთა დაცვა იძლევა გარანტიას, რომ ინდივიდთან დაკავშირებული ინფორმაცია არ მიაღწევს იმ სუბიექტებამდე, რომლებლებმაც შეიძლება, ზიანი მიაყენონ მონაცემთა სუბიექტს (მფლობელს). ეს მჭიდრო კავშირშია ადამიანის ძირითად, პირადი ცხოვრების უფლებასთან. ამავე დროს, პერსონალურ მონაცემთა დაცვა შესაძლოა, გარკვეულ შემთხვევებში, წინააღმდეგობაშიც მოდიოდეს სხვა ძირითად უფლებებთან და, სამართლის წინაშე, დადგეს ამოცანა მათ შორის ბალანსის მოძებნის; ერთ-ერთ ასეთია ინფორმაციის თავისუფლება. ინფორმაციის თავისუფლება ნიშნავს ხელიმისაწვდომი იყოს, გამოიყენონ და გაავრცელონ ინფორმაცია. საჯარო ინსტიტუტებში არსებული ინფორმაციაზე წვდომა და საჯარო სექტორში დასაქმებულთა პერსონალური მონაცემების დაცვის ინტერესი შეიძლება, დაუპირისპირდეს ერთმანეთს. საზოგადოებისთვის, ზოგიერთ შემთხვევაში, პრინციპულად, მნიშვნელოვანია და საჯარო ინტერესის საგანია, ხელმისაწვდომი იყოს ინფორმაცია საჯარო სექტორში დასაქმებულთა შესახებ. ეს ინფორმაცია იძლევა შესაძლებლობას, შეაფასდეს საჯარო სექტორის მუშაობის შედეგები და თავიდან იქნას აცილებული კორუფცია, ასევე უზრუნველყოფილ იქნას საჯარო სექტორის გამჭვირვალობა და ღია მმართველობის პრინციპი. ამასთან, მსგავს ინფორმაციაზე წვდომა შესაძლოა, მოიცავდეს საჯარო სექტორში დასაქმებულთა ისეთ პერსონალურ მონაცემების გაცნობის უფლებას, რამაც შესაძლოა, დააზიანოს ამ სუბიექტთა პირადი ცხოვრების საიდუმლოება. ნაშრომი მოიცავს დასახელებული, ფუნდამენტური უფლების ანალიზს და მიზნად ისახავს დაპირისპირებულ უფლებათა შორის სამართლიანი ბალანსის დადაგენას. ეს მიზანი მიიღწევა როგორც საქართველოს კანონმდებლობის, ისე ევროპული და ამერიკის შეერთებულ შტატების ინფორმაციის თავისუფლებისა და პერსონალურ მონაცემთა დაცვის პრინციპებისა და პრაქტიკის კვლევის გზით.

1. გაწერელია, ა., გეგენავა, დ., ზომერმანი, კ. პ., კობახიძე, ი., როგავა, ზ., სვანიშვილი, ს., ტურავა, პ., ყალიჩავა, კ., ხუბუა, გ., საჯარო მმართველობის სამართლებრივი საფუძვლები, სახელმძღვანელო თსუ ადმინისტრაციულ მეცნიერებათა ინსტიტუტი, თბილისი, 2016;
2. ტურავა, პ,. პროფესიული საჯარო მოხელის ინსტიტუტი როგორც საქართველოს საჯარო სამსახურის რეფორმის ქვაკუთხედი, ადმინისტრაციული სამართალი, სამეცნიეროპოპულარული ჟურნალი 2/2016;
3. ჯიაკომპულოს, კ., ბუტარელი, ჯ., ო’ფლერი, მ., მონაცემთა დაცვის ევროპული სამართლის დაცვის სახელმძღვანელო, ევროპული კავშირის საგამომცემლო სახლი, ლუქსემბურგი, 2018,
https://www.echr.coe.int/Documents/Handbook_data_protection_KAT.pdf;
4. Bimber, B., Gil de Zúñiga, H., The Unedited Public Sphere, New Media and Society, Vol. 22, Issue 4, 2020;
5. Birkinshaw, P., Freedom of Information and Openness: Fundamental Human Rights, Administrative Law Review,Vol. 58, Issue 1, 2006;
6. Carrier, M., Gartzlaff, M., Responsible Research and Innovation: Hopes and Fears in The Scientific Community in Europe, Journal of Responsible Innovation, Vol. 7, Issue 2, 2020;
7. Cate, F. H., Fields, D. A., McBain, J. K., The Right to Privacy and the Public's Right to Know the Central Purpose of the Freedom of Information Act, Adminisrative Law Review, Vol. 46, No. 1, 1994;
8. Cox, A., Executive Privilage, University of Pennsylvania Law Review, Vol. 122, No. 6, 1974, 11386, https://scholarship.law.upenn.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=5725&context=penn_law_review;
9. Cronin, A. M., The Secrecy − Transparency Dynamic: A Sociological Reframing of Secrecy And Transparency for Public Relations Research, Public Relations Inquiry, Vol. 9, Issue 3, 2020;
10.Geiger, C., Izyumenko, E.,. Towards a European “Fair Use” Grounded in Freedom of Expression, American University International Law Review, Vol. 35, Issue 1, 2019;
11.Iyamu, T., Ngqame, Y., Towards a Conceptual Framework for the Protection of Personal Information from the Perspective of Activity Theory, South African Journal of Information Management, Vol. 19, Issue 1, 2017, 3.
12.Jokhadze, S., Freedom of Information – Constitutional Protection and its Legislative Regulation in Germany, the Czech Republic, and Georgia, Central European Uniersity, 2020;
13.Kokott, J., and Sobotta, C., The Distinction Between Privacy and Data Protection in the Jurisprudence of the CJEU and the EctHR, International Data Privacy Law, Vol. 3, Issue 4, 2013;
14.Lidberg, J., Keeping the Bastards Honest - The Promise and Practice of Freedom of Information Legislation, Thesis for the Degree of Doctor of Philosophy, presented to Murdoch University in 2006;
15.Mendel, T., Freedom of Information: a Comparative Legal Survey, UNESCO, Paris, 2008;
16.Purtova, N., The law of Everything. The Broad Concept of Personal Data and the Future of EU Data Protection law, Law, Innovation and Technology, Vol. 10, Issue 1, 2018;
17.Schwartz, B., Executive Privilege and Congressional Investigatory Power, California Law Review, Vol. 47, Issue 1, 1959;
18.Schwoerer, K.,. Individuals’ Use of Twitter to Discuss Freedom of Information in the United States: A Social Network Analysis, The Journal of Civic Information, Vol. 1, No. 2, 2019;
19.Stetsenko, A., Critical Challenges in Cultural-Historical Activity Theory: The Urgency of Agency, Cultural-Historical Psychology, Vol. 16, Issue 2, 2020;
20.Tsulukidze, M., Nyman-Metcalf, K., Tsap, V., Pappel, I. Draheim, D., Aspects of Personal Data Protection from State and Citizen Perspectives – Case of Georgia, Digital Transformation for a Sustainable Society in the 21st Century: 18th IFIP WG 6.11 Conference on e-Business, e-Services, and e-Society, I3E 2019, Trondheim, Norway, September 18–20, 2019, Proceedings 18;
21.Walby, K., Yaremko, J., Freedom of Information Audits as Access Advocacy, The Journal of Civic Information, Vol. 2, Issue 2, 2020;
22.Wisniewski, P. J., Page, X., Privacy Theories and Frameworks, Modern Socio - Technical Perspectives on Privacy Cham, Springer International Publishing, 2022;
23.Yaremko, J., Walby, K., Social Movement Droups and Freedom of Information: fFames, Techniques and Networks, Interface, Journal on Social Movements, Vol. 13, Issue 2, 2021;
24.Yoo, J. C., The First Claim: The Burr Trial, United States v. Niwon, and Presidetial Power, Minnesota Law Review,Vol. 88:1435, 1999;
25.Young, M., Rodriguez, L., Keller, E., Sun, F., Sa, B., Whittington, J. and Howe, B., Beyond Open v. Closed: Balancing Individual Privacy and Public Accountability in Data Sharing, Proceedings of the Conference on Fairness, Accountability, and Transparency, 2019;
26.ადამიანის უფლებები და საქართველოს საკონსტიტუციო სამართალწარმოების პრაქტიკა, საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაცია, თბილისი, 2013;
27.პერსონალური მონაცემების დაცვის მნიშვნელობა ელექტრონული მმართველობის პროცესში, ინფორმაციის
თავისფლების განვითარების ინსტიტუტი (IDFI), 28 იანვარი, 2021,
https://idfi.ge/ge/the_importance_of_personal_data_protection_in_the_egovernment_management_process;
28.საქართველოში ადამიანის უფლებათა და თავისუფლებათა დაცვის მდგომარეობის შესახებ საქართველოს სახალხო დამცველის ანგარიში 2022;
29.საქართველოში ადამიანის უფლებათა და თავისუფლებათა დაცვის მდგომარეობის შესახებ საქართველოს სახალხო დამცველის ანგარიში, 2020, https://www.ombudsman.ge/res/docs/2021040110573948397.pdf;
30.სახელმწიფო დეპარტამენტის 2022 წლის ანგარიში საქართველოში ადამიანის უფლებების შესახებ, 2023 წლის 28 მარტი,
https://idfi.ge/ge/u_s_department_of_state_report_2022_on_human_rights_practices_georgia;
31.საჯარო ინფორმაციის ხელმისაწვდომობა საქართველოში 2022, ინფორმაციის თავისფლების განვითარების ინსტიტუტი (IDFI), 10 მარტი 2023, https://idfi.ge/ge/access_to_public_information_in_georgia_2022_;
32.Georgia, Handbook on Transparency and Citizen Participation, Council of Europe, 2020, 27, https://rm.coe.int/handbook-georgiaeng/1680786b7d.
33.საკონსტიტუციო სასამართლოს 2017 წლის 27 მარტის №1/4/757 გადაწყვეტილება საქმეზე საქართველოს მოქალაქე გიორგი კრავეიშვილი საქართველოს მთავრობის წინააღმდეგ;
34.საკონსტიტუციო სასამართლოს 2019 წლის 7 ივნისის №1/4/693,857 გადაწყვეტილება საქმეზე ა(ა)იპ „მედიის განვითარების ფონდი“ და ა(ა)იპ „ინფორმაციის თავისუფლების განვითარების ინსტიტუტი“ საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ;
35.https://eur-lex.europa.eu/legalcontent/EN/TXT/HTML/?uri=CELEX%3A52003XX0718%2801%29;
36.https://eur-lex.europa.eu/legalcontent/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:32016R0679;
37.https://eur-lex.europa.eu/legalcontent/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:C2012/326/02;
38.https://eurlex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:12012E/TXT:en:PD;
39.https://home.treasury.gov/footer/freedom-of-information-act;
40.https://matsne.gov.ge/ka/document/view/1561437?publication=33;
41.https://matsne.gov.ge/ka/document/view/16270?publication=43;
42.https://matsne.gov.ge/ka/document/view/2001875?publication=0;
43.https://matsne.gov.ge/ka/document/view/2496959?publication=0.
44.https://matsne.gov.ge/ka/document/view/2592975?publication=0;
45.https://matsne.gov.ge/ka/document/view/30346?publication=36;
46.https://matsne.gov.ge/ka/document/view/33550?publication=88;
47.https://matsne.gov.ge/ka/document/view/3971683?publication=33;
48.https://matsne.gov.ge/ka/document/view/5336320?publication=0;
49.https://matsne.gov.ge/ka/document/view/5346058?publication=0;
50.https://parliament.ge/media/news/parlamentma-personalurmonatsemta-datsvis-shesakheb-kanonproekti-miigho;
51.https://www.britannica.com/event/Watergate-Scandal;
52.https://www.echr.coe.int/documents/d/echr/convention_eng;
53.https://www.state.gov/reports/2022-country-reports-on-humanrights-practices/georgia/#:~:text=The%202022%20Human%20Rights%20in,media%20critical%20of%20the%20government.
54.https://www.un.org/en/about-us/universal-declaration-of-humanrights;
55.http://www.csb.gov.ge/media/3211/645978.pdf.