პერსონალურ მონაცემებზე არასანქცირებული წვდომის პრევენცია საბანკო სექტორში და ძლიერი ავთენტიფიკაცია

იმის გათვალისწინებით, რომ აქტიურად მიმდინარეობს მომსახურებების „გაციფრულება“, კრიტიკულია, რომ ციფრული სივრცე უსაფრთხო, ხოლო მომხმარებელი დაცული იყოს კიბერდანაშაულის შედეგად მიყენებული მატერიალური, თუ არამატერიალური ზიანისგან. პერსონალური მონაცემების ისევე, როგორც საბანკო საიდუმლოების დაცვა მნიშვნელოვანი საკითხია და აუცილებელია როგორც მომხმარებლის ინტერესების დასაცავად, ისწ საუკეთესო ბიზნეს პრაქტიკისა და ფინანსური სტაბილურობის უზრუნველსაყოფად. ნაშრომში განხილულია ციფრული ფინანსური მომსახურება და საგადახდო ანგარიშებზე დისტანციური წვდომის მექანიზმები. განვითარებულია მსჯელობა ძლიერ ავთენტიფიკაციასა და ციფრული სერვისების დამატებითი უსაფრთხოების კონცეფციაზე, ევროპული კავშირისა; ქართული რეგულირების შედარებითი ანალიზის საფუძველზე კი, განმარტებულია ძლიერი ავთენტიფიკაციის ელემენტების მნიშვნელობა, ტექნიკური უსაფრთხოების საშუალებები და პასუხისმგებლობის ფარგლები ტრანზაქციების დისტანციურად ინიცირებისას.

1. Bentotahewa, V., Hewage, C., Williams, J., Solutions to Big Data Privacy and Security Challenges Associated With COVID-19 Surveillance Systems, Cardiff Metropolitan University, Cybersecurity and Privacy, Volume 4, 2021, https://doi.org/10.3389/fdata.2021.645204;
2. Brooks, C., Alarming Cyber Statistics for Mid-Year 2022, That You Need to Know, Forbs, Jun 3, 2022, https://bit.ly/3Bf2L9r;
3. Chase, C., Take Control Over Your Facebook Security Settings and 2FA, Monday, November 11 2019, https://www.directive.com/blog/take-control-over-your-facebook-security-settings-and-2fa.html;
4. Curry, D., Mobile Payments App Revenue and Usage Statistics (2022), May 4, 2022, https://www.businessofapps.com/data/mobile-payments-app-market/;
5. Demirgüç-Kunt, A., Klapper, L., Singer, D., Ansar, S., Financial Inclusion, Digital Payments, and Resilience in the Age of COVID-19, Global Index Database 2021, International Bank for Reconstruction and Development, The World Bank, 2022;
6. Julija A., 10+ Apple Pay Statistics That Show Mobile Payments Are the Future, Fortunly, March 10, 2022, https://fortunly.com/statistics/apple-pay-statistics/#gref;
7. M'Raihi, D., Machani, S., Pei M., Rydel, J., TOTP: Time-Based One-Time Password Algorithm; Informational, RFC 6238, 2011, https://www.rfc-editor.org/rfc/rfc6238;
8. Nath, A., Tanushree, M., Issues and Challenges in Two Factor Authentication Algorithms, International Journal of Latest Trends in Engineering and Technology (IJLTET) Vol. 6, Issue 3, 2016;
9. Nimmer, R. T., The Legal Landscape of E-commerce: Redefining Contract Law in an Information Era, Journal of Contract Law, Conference -Contract and the Commercialization of Intellectual Property 2006, Singapore Academy of Law and Singapore Managemant University;
10. Rice, P., Civil Liability Theories for Insufficient Security Authentication in Online Banking, DePaul Business and Commercial Law Journal, Vol. 10, Issue 3, 2012, https://core.ac.uk/download/pdf/232971164.pdf;
11. Singh, R., Two-factor Authentication: Solution to Times Past or Present the Debate Surrounding the Gramm-leach-bliley Security Safeguards Rule and the Methods of Risk Assessment and Compliance, A Journal of Law and Policy for the Information Society, Vol. 2, No. 3, 2006, https://kb.osu.edu/bitstream/handle/1811/72742/ISJLP_V2N3_761.pdf?sequence=1&isAllowed=y;
12. Swan, K., Multifactor Authentification: Access Control Made Easy? 123-125, Georgetown Law Technology Review, Vol. 2, Issue 1, 2017, https://heinonline.org/HOL/LandingPage?handle=hein.journals/gtltr2&div=9&id=&page=;
13. Twasokun, B., A Fingerprint-Based Scheme for ATM User Authentication, International Journal of Information Security and Cybercrime, Vol. 5, Issue No. 2, 2016, https://www.ijisc.com/year-2016-issue-2-article-7/;
14. Vaithyasubramanian, S. Christy, A., Saravanan Sathyabama, D., Two Factor Authentification for Secured Login in Support of Effective Information Preservation and Network Security;
15. Directive (EU) 2015/2366 of the European Parliament and of the Council of 25 November 2015 on Payment Services in the Internal Market, amending Directives 2002/65/EC, 2009/110/EC and 2013/36/EU and Regulation (EU) No. 1093/2010, and repealing Directive 2007/64/EC (Text with EEA relevance), https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=celex%3A32015L2366;
16. Directive 2007/64/EC of the European Parliament and of the Council of 13 November 2007 on Payment Services in the Internal Market Amending Directives 97/7/EC, 2002/65/EC, 2005/60/EC and 2006/48/EC and repealing Directive 97/5/EC (Text with EEA relevance), https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=celex%3A32007L0064;
17. Regulation (EU) No 260/2012 of 14 March 2012 Establishing Technical and Business r=Requirements for Credit Transfers and Direct Debits in Euro and Amending Regulation (EC) No 924/2009, https://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2012:094:0022:0037:en:PDF;
18. 1969, First ATM opens for business, https://bit.ly/3CYxyZq;
19. 1996 წლის კომერციული ბანკების საქმიანობის შესახებ №121 კანონი, https://matsne.gov.ge/document/view/32962?publication=40;
20. 2014 წლის ასოცირების შეთანხმება, ერთი მხრივ, საქართველოსა და, მეორე მხრივ, ევროკავშირს და ევროპის ატომური ენერგიის გაერთიანებას და მათ წევრ სახელმწიფოებს შორის, https://matsne.gov.ge/ka/document/view/2496959?publication=0;
21. 2020 წლის ეროვნული ბანკის პრეზიდენტის ბრძანება №156/04, მომხმარებლის ძლიერი ავთენტიფიკაციის წესის დამტკიცების შესახებ, https://matsne.gov.ge/document/view/4983845?publication=0;
22. 2021 წლის ინფორმაციული უსაფრთხოების აუდიტის ან/და ინფორმაციულ სისტემაში შეღწევადობის (პენეტრაციის) ტესტის ჩატარებისთვის ავტორიზაციის მსურველი ორგანიზაციის ან/და შესაბამისი თანამშრომლის უსაფრთხოებაზე შემოწმების წესის დადგენის შესახებ სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის უფროსის №50 ბრძანება;
23. 2021 წლის მესამე კატეგორიის კრიტიკული ინფორმაციული სისტემის სუბიექტისთვის ინფორმაციული უსაფრთხოების მინიმალური მოთხოვნების დადგენის შესახებ მთავრობის №646 დადგენილება;
24. 2021 წლის მესამე კატეგორიის კრიტიკული ინფორმაციული სისტემის სუბიექტის ინფორმაციული უსაფრთხოების მენეჯერისთვის მინიმალური სტანდარტების დადგენის შესახებ ციფრული მმართველობის სააგენტოს თავმჯდომარის №3 ბრძანება;
25. 2021 წლის მესამე კატეგორიის კრიტიკული ინფორმაციული სისტემის სუბიექტის ინფორმაციული უსაფრთხოების აუდიტის ჩატარების წესის დადგენის შესახებ ციფრული მმართველობის სააგენტოს თავმჯდომარის №5 ბრძანება;
26. 2021 წლის მესამე კატეგორიის კრიტიკული ინფორმაციული სისტემის სუბიექტის ინფორმაციულ სისტემაში შეღწევადობის (პენეტრაციის) ტესტის ჩატარების წესისა და პერიოდულობის დადგენის შესახებ ციფრული მმართველობის სააგენტოს თავმჯდომარის №9 ბრძანება;
27. 2021 წლის პირველი, მეორე და მესამე კატეგორიების კრიტიკული ინფორმაციული სისტემების სუბიექტების ნუსხის დამტკიცების შესახებ მთავრობის №646 დადგენილება, https://matsne.gov.ge/document/view/5346058?publication=0.
28. 2022 წლის კომპიუტერული ინციდენტების კლასიფიცირების წესის განსაზღვრის შესახებ მთავრობის დადგენილება საქართველოს მთავრობის №85 დადგენილება;
29. 2022 წლის მომხამრებელთა უფლებებს არეგულირებს მომხმარებლის უფლებებათა დაცვის შესახებ კანონი https://matsne.gov.ge/document/view/5420598?publication=0;
30. Add a Debit or Credit Card to Google Pay, https://support.google.com/wallet/answer/12058983?hl=en#zippy=%2Cwith-the-google-wallet-app;
31. Electronic Payment Instruments, Schemes and Arrangements - European Central Bank, https://www.ecb.europa.eu/paym/pol/activ/instr/html/index.en.html;
32. Everything You Need to Know about PSD 2, https://www.bbva.com/en/everything-need-know-psd2/;
33. How to Add a Card for Apple Pay on Your iPhone, https://support.apple.com/en-us/HT204506;
34. Infographic - Top Cyber Threats in the EU – European Council, https://www.consilium.europa.eu/en/infographics/cyber-threats-eu/;
35. №632-IVმს-Xმპ კანონი ინფორმაციული უსაფრთხოების შესახებ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე, https://matsne.gov.ge/ka/document/view/4989158?publication=0;
36. Opinion of the European Banking Authority on the Elements of Strong customer authentication under PSD2, 21 June 2019, https://www.eba.europa.eu/;
37. PSD3: What to Expect Based on the European Banking Authority Opinion, Insights, Sidley Austin LLP, July 7, 2022;
38. Security Starts with Identity (RSA), https://www.rsa.com/;
39. Visa Secure for Merchants and Issuers with EMV® 3-D Secure, https://vi.sa/3RTQ8q7;
40. Why are Encryption and 2FA Essential for your Business? Eset Digital Security Guide, 5 Jun 2020, https://digitalsecurityguide.eset.com/en-uk/why-are-encryption-and-2fa-essential-for-your-business;
41. ევროპული საბანკო ასოციაციის გამარტებითი ბარათი - B2B Data Sharing: Digital Consent Managment as a Driver for Data Opportunities - EBA Open Banking Working Group, https://www.abe-eba.eu/epaper/epaper-EBA_Paper_Open_Banking/epaper/EBA_Open_Ban king.pdf;
42. ევროპული საბანკო ასოციაციის სახელმძღვანელო პრინციპები ღია ბანკინგთან დაკავშირებით, https://bit.ly/44XSuKK; „ღია ბანკინგის“ სახელმძღვანელო პრინციპები საქართველოსთვის, http://www.association.ge/bank-projects- detail/10/ghia-bankingi;
43. ეროვნული ბანკის პრეზიდენტის 2021 წლის 9 მარტის ბრძანება №32/04 ფინანსური ორგანიზაციების მიერ მომსახურების გაწევისას მომხმარებელთა უფლებების დაცვის წესის დამტკიცების თაობაზე, https://matsne.gov.ge/document/view/5117792?publication=0;
44. ეროვნული ბანკის პრეზიდენტის ბრძანება №48/04 ანგარიშვალდებული პირის მიერ პრევენციული ღონისძიებების ელექტრონულად განხორციელების წესის დამტკიცების თაობაზე;
45. მომხმარებლის ძლიერი ავთენტიფიკაცია - ფინანსური განათლების პორტალი, https://www.finedu.gov.ge/ge/momkhmareblis-dzlieri-avtentifikatsia-1;
46. საბარათე ინსტრუმენტების გამოყენების სტატისტიკა, საქართველოს ეროვნული ბანკი, https://bit.ly/3AOOgI3.
47. საქართველოს ეროვნული ბანკის განმარტებები - „მომხმარებლის ძლიერი ავთენტიფიკაციის წესთან მიმართებაში - კითხვები და მათზე პასუხები“;
48. https://bit.ly/3q8gJno;
49. https://cloud.googleblog.com/2010/09/a-more-secure-cloud-for-millions-of.html;
50. https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/MEMO_15_5793;
51. https://pay.google.com/about/;
52. https://www.apple.com/apple-pay/;
53. https://www.worldbank.org/en/publication/globalfindex.