კონკურენციის აკრძალვის მოქმედების ფარგლები შრომის სამართალში

კონკურენციის აკრძალვის შესახებ შეთანხმება გახდა თანამედროვე შრომითი ხელშეკრულებების ძირითადი კომპონენტი, რომელიც გამოიყენება როგორც დამსაქმებლის უფლება, დაიცვას საკუთარი ბიზნეს ინტერესები. შეთანხმება მიზნად ისახავს კომპანიის კომერციული საიდუმლოების გამჟღავნების თავიდან აცილებას, მომხმარებლების შენარჩუნებასა და არაკეთილსინდისიერი კონკურენციის აღკვეთას. საქართველოში, კონკურენციის ამკრძალავი შეთანხმებები აქტუალურია იმდენად, რამდენადაც სასამართლო პრაქტიკა წინამდებარე საკითხზე, ძალიან მწირია. შესაბამისად, აზრთა სხვადასხვაობას იწვევს მოქმედების ფარგლები და, შემდგომ, მისი აღსრულების შესაძლებლობა. ნაშრომის მიზანია, პრეცედენტული სამართლის, ნორმატიული რეგულაციების და შრომის სამართლის უახლესი ტენდენციების ანალიზის საფუძველზე, შეფასდეს, რამდენად უზრუნველყოფს საქართველოს შრომის კოდექსი დამსაქმებლისა და დასაქმებულის ინტერესთა ბალანსს, რა გამოწვევების წინაშე დგას დამსაქმებელი კონკურენციის აკრძალვის პირობის ამოქმედების შემთხვევაში და რა გზით არის შესაძლებელი მათი დაძლევა. ამასთან, თითოეულ საკითხზე, წარმოდგენილი იქნება შესაბამისი რეკომენდაცია, რაც ხელს შეუწყობს დამსაქმებლის მიერ კონკურენციის აკრძალვის უფლების ეფექტიან და კანონიერ გამოყენებას.

1. ბაქაქური, ნ., გელტერი, მ., ცერცვაძე, ლ., ჯუღელი, გ., საკორპორაციო სამართალი, სახელმძღვანელო
იურისტებისთვის, თბილისი, 2019;
2. შველიძე ზ., ბოდონე ქ., თოდრია თ., ხაჟომია თ., გუჯაბიძე ნ., მესხიშვილი ქ., საქართველოს შრომის სამართალი და საერთაშორისო შრომის სტანდარტები, თბილისი, 2017;
3. ჩაჩავა, ს., ქოჩიაშვილი, ნ., მე-60 მუხლის კომენტარი, საქართველოს შრომის სამართალი და საერთაშორისო შრომის სტანდარტები, თბილისი, 2017;
4. ხაჟომია, თ., მე-14 მუხლის კომენტარი, საქართველოს შრომის კოდექსის კომენტარი, ნიუ ვიჟენ უნივერსიტეტი, შრომის საერთაშორისო ორგანიზაცია, თბილისი, 2023;
5. Brill-Venkatasamy, T., La clause de non concurrence en droit du travail: comparaison des droits anglais et français , revue internationale de droit compare, 1, 1998;
6. Dubuisson ,B., Callewaert V., De Coninck, B., Gathem, G., La responsabilité civile: Chronique de jurisprudence 1996-2007, groupe de Boeck, s.,a, 2009;
7. Hutter, M. J., Drafting Enforceable Employee Non-Competition Agreements to Protect Confidential Business Information: A Lawyer’s Practical Approach to the Case Law, Albany. Law Review, Vol. 45,
1981, 311;
8. O’Neill, K., “Should I Stay or Should I Go?” - Covenants Not to Compete in a Down Economy: A Proposal for Better Advocacy and Better Judicial Opinions, 6 Hastings Business Law Journal, 83, 2010, 83.
9. Saltzman, S., Irias, J. F., Lewandoski, A., Boyle, C., NonCompetes Around the World: Top Issues and Strategies for Global Employers, DLA Piper, 2023;
10. Global Guide to Non-Competition Agreements, World Law Group, 2018, 51, https://www.soulier-avocats.com/wp-content/uploads/2018/
10/WLG_Global_guide_non_competition_agreements_2018.pdf;
11. Non-Compete Newsletter, Philippe and Partners,
https://philippelaw.eu/en/nieuwsbrief-niet-concurrentiebeding2/#:~:text=According%20to%20Article%2065%20of,least%20six%20months'%20gross%20salary;
12. BAG, Urteil vom 21.01.1997 − 9 AZR 778/95 (Vorinstanz: LAG Hessen, Urt. v. 12. 6. 1995 − 10 Sa 1159/94);
13. Beckman v. Cox Broadcasting Corp, 250 Ga. 127, 1982,
https://law.justia.com/cases/georgia/supreme-court/1982/39176-1.html;
14. Cour de cassation, Chambre commercial, No. 88-18400, 05/02/1991;
15. Cour de cassation, civile, Chambre sociale, No.11-10.760, 16/05/2012;
16. IBM v. Papermaster, No. 7:2008cv09078, 2008, https://law.justia.com/cases/federal/district-courts/newyork/nysdce/7:2008cv09078/334178/30/;
17. Kamin v. American Express Company, Supreme Court of New York 383 N.Y.S.2d 807, 1976, https://law.justia.com/cases/new-york/othercourts/1976/86-misc-2d-809-383-n-y-s-2d-807-1976.html;
18. PepsiCo, Inc. v. Redmond, No.94-3942,1995, https://caselaw.findlaw.com/court/us-7thcircuit/1337323.html;
19. უზენაესი სასამართლო 2022 გადაწყვეტილება, საქმეზე №ას107-2021;
20. უზენაესი სასამართლო 2022 გადაწყვეტილება, საქმეზე №ას1162-2021;
21. უზენაესი სასამართლო 2022 გადაწყვეტილება, საქმეზე №ას1162-2021;
22. უზენაესი სასამართლო, 2020 გადაწყვეტილება, საქმეზე №ას1041-2019;
23. უზენაესი სასამართლო, 2021 გადაწყვეტილება, საქმეზე №ას1112-2020;
24. უზენაესი სასამართლოს 2018 გადაწყვეტილება, საქმეზე №ას1194-2018;
25. უზენაესი სასამართლოს 2022 წლის გადაწყვეტილება, საქმეზე №ას– 1197– 2021;
26. https://matsne.gov.ge/ka/document/view/30346?publication=36;
27. https://matsne.gov.ge/ka/document/view/31702?publication=131;
28. https://www.gesetze-im-internet.de/englisch_hgb/englisch_hgb.html#p0292;
29. https://www.matsne.gov.ge/ka/document/view/1155567?publication=26;
30. https://www.wipo.int/wipolex/en/legislation/details/16608;
31. https://www.wipo.int/wipolex/en/legislation/details/18397;